انواع سمپاش دستی، باغبانی و زراعی و کاربرد های آن

---

ابزار سمپاش همان طور که از نامش پیداست به منظور پاشش سموم و ترکیبات شیمیایی خاص به منظوری هدفمند و کاربردی مورد استفاده قرار می گیرد، حال قرار است ما در این متن به شرح انواع این ابزار ها، مزایا و نازل های استفاده شده در آنها بپردازیم.

چنانچه با مبحث زراعت و باغبانی آشنا باشید به این موضوع به خوبی واقف هستید که یکی از مواردی که می تواند به طور مستقیم بر روی کیفیت محصول نهایی اثر بگذارد انجام عملیات آفت کشی است چرا که در غیر این صورت ممکن است محصولات مورد نظر شما توسط آفات و یا حشرات موذی از بین بروند و یا کیفیت آنها افت کند، این موضوع می ‌تواند بر روی فروش محصولات شما تاثیر گذار باشد و اینجاست که اهمیت انجام این عملیات بیش از پیش خود را نشان می دهد.

احتمال دارد این سوال در ذهن شما ایجاد شده باشد که آیا دستگاه های مورد استفاده برای انجام این عملیات با یکدیگر متفاوت هستند یا خیر؟ مزایا و معایب هر یک چیست؟ برای پاسخ به سوالات خود و دریافت آخرین اطلاعات تکمیلی در این حوزه با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.

ضرورت استفاده از سمپاش

سمپاش که با نام تجاری sprayer نامیده می شود به منظور از بین بردن آفات، قارچ ها، حشرات و بیماری های رایج در بین گیاهان و محصولات زراعی مورد استفاده واقع می شود، اما به طور کلی تمامی ابزارهایی که می توانند عملیات پاشش سم را اجرا نمایند در این گروه جای دارند.

برای خرید محصول تیلرکولتیواتور 5.5 اسب کاما کاما کلیک کنید.

همانطور که مستحضر می باشید کشور ما با کم آبی شدید مواجه است و به علت گران بودن مواد نیز روش های قدیمی و دستی دیگر به صرفه نیستند پس بهتر است با صرف هزینه کم و خرید یک دستگاه سمپاش در هزینه نهایی صرفه جویی کنید ضمن آنکه با بهره گیری از روشهای جدید خطاهای انسانی نیز به حداقل خواهند رسید، انتخاب سمپاش استاندارد حائز اهمیت است چرا که می تواند کیفیت کار شما را تا میزان چشمگیری ارتقا دهد.

آشنایی با انواع سمپاش و کاربرد آنها

• سمپاش های دستی
• سمپاش های شارژی
• سمپاش های موتوری: شامل مدل های خرطومی، لانس دار، زنبه ای و فرغونی می شوند.
• سمپاش های پشت تراکتوری: شامل سوار شونده و کشنده می باشند.
• سمپاش های پهپادی
• سمپاش های مه پاش گرم و سرد

سمپاش های دستی

سمپاش های دستی به منظور بهره گیری در مکان هایی مثل گلخانه ها و یا باغچه های منازل شخصی در انواع مواد پلاستیکی، فلزی و استیل و در حجم های نیم، 1، 2، 5، 8، 10 و 20 لیتری تولید می شوند.سمپاش های دستی بیشتر برای استفاده در منازل،ادارات،گلخانه ها و باغات کوچک تا ارتفاع 4-5 متر کاربرد دارند.

سمپاش های نیم لیتری تا دو لیتری در منازل مسکونی و گلخانه ها کاربرد دارند که دارای یک مخزن + یک پمپ بادی هستند، نحوه کار کردن با آنها بسیار ساده است و تنها کافیست شما مایعات مورد نظر را درون آنها بریزید و با دست عملیات تلمبه را انجام دهید تا سموم بر روی گیاهان پاشیده شوند، البته نحوه پاشش مایعات انتخابی است و شما می توانید بر اساس نازل انتخابی و تنظیمات دستی مایعات درون مخزن را به شکل نواری، نقطه ای و … بر روی گیاهان پاشش کنید.

شما بر اساس حجم گیاهان موجود در منزل خود می توانید انواع نمونه ها را انتخاب کنید اما نکته منفی این مدل ها این است که به علت دستی بودن عملیات ممکن است سبب خسته شدن کاربر شوند و یا تمامی سطوح به یک اندازه سموم دریافت نکنند.

برای خرید محصول چمن زن آلکو 119618 کلیک کنید.

سمپاش نوشابه ای

چنانچه به پرورش گل و گیاه در منزل شخصی خود علاقه مند هستید می توانیدسمپاش نوشابه ای را نیز انتخاب کنید، نحوه عملکرد این مدل ها بدین شکل است که شما می توانید این ابزار را بر روی بطری های نوشابه و یا نوشیدنی نصب کنید و بر اساس قطعه تعبیه شده؛ آنها را باز و بسته کنید، در واقع سمپاش های نوشابه ای نوعی سم پاش خانگی محسوب می شوند.

چگونگی عملکرد سمپاش نوشابه ای

به منظور استفاده از این ابزار تنها کافیست چندین ‌بار پیستون تعبیه شده در انتهای آنها را حرکت دهید تا مایعات درون بطری به مخزن انتقال یابند و در مرحله بعد با فشردن نازل مایعات درون مخزن به بیرون انتشار خواهند یافت.

فواید سمپاش نوشابه ای

• سایز و ابعاد کوچک
• امکان نصب بر روی بطری نوشیدنی
• مقرون به صرفه
• قابل استفاده برای مصارف خانگی و شخصی

سمپاش شارژی

یکی از محبوب ترین و رایج ترین انواع سمپاش ها به شمار می رود که دارای باطری می باشند که با برق شهری قابل شارژ می باشد، چگونگی عملکرد آن نیز بدین صورت است که کاربر سمپاش شارژی را با کمربند خود سمپاش به پشت خود بسته و عملیات پاشش سموم را انجام می دهد.این سمپاش ها قادر به سمپاشی تا ارتفاع حدود 6 متر می باشند.

کاربرد سمپاش شارژی

• باغچه های منازل شخصی
• گلخانه ها
• باغچه های فضاهای عمومی مثل ارگان ها، شرکت ها و بیمارستان ها
• فضاهای سبز و پارک ها

 مزایا و ویژگی های سمپاش شارژی

• سهولت در جابجایی و حمل دستگاه
• توان و قدرت قابل قبول برای انجام عملیات
• طول عمر بالای باطری های تعبیه شده
• فاصله پاشش تا 8 متر

سمپاش های شارژی در دو مدل تک کاره و دوکاره تولید می شوند:

بدنه مدل های تک کاره از جنس فولاد ضد زنگ، پلاستیک و یا فولاد گالوانیزه می باشد و ظرفیت های آنها با توجه به کارکرد و مدلشان می ‌تواند متنوع باشد.

سمپاش های دو کاره به صورت شارژی و دستی قابل استفاده می باشند یعنی چنانچه باطری دستگاه به اتمام رسید شما می توانید به روش دستی عملیات را انجام دهید.

تنها نکته منفی سمپاش های تک و دو کاره این است که پمپ های آنها توان سمپاشی برای ارتفاع نهایتاً 7 متر را دارند و برای عملیات های سنگین مثل باغهای چند هکتاری مناسب نیستند.

سمپاش موتوری

در این نمونه ها به جای استفاده از دست موتور تعبیه شده است و سوخت موتور را به حرکت وا می دارد که به علت استفاده از موتور عملیات به آسانی و با سرعت زیاد انجام می پذیرد، سمپاش های موتوری به چهار دسته کلی تقسیم بندی می شوند که عبارتند از:

سمپاش خرطومی

هنگامی که سموم های استفاده شده بیشتر حالت گردی و پودری داشته باشند از سمپاش خرطومی کمک گرفته می شود، سوخت استفاده شده بنزین است و به علت تعبیه موتور دو زمانه در فضاهایی مثل زمین های گلخانه ای و مزارع صیفی جات کاربرد دارند.

عموما برای پاشش مواردی مثل گوگرد برای مزارع انگور و پسته استفاده می شوند.علاوه بر آن برای سمپاشی درختچه ها نیز کاربرد دارد. عملکرد این مدل ها بدین شکل است که گرده پاشی به واسطه فشار هوا ( تولید شده توسط فن) انجام می پذیرد.

سمپاش خرطومی قابلیت این را دارد که با تعویض هد تبدیل به شعله افکن نیز بشود.

سمپاش لانس دار

این سمپاش ها نقش خود را به کمک فشار آب ایفا می کنند و شامل موتور های دو و چهار زمانه هستند، سمپاش های لانسی دو زمانه صدای بیشتری دارند و دود بیشتری را نیز تولید می کنند اما در مقابل سمپاش های لانسی چهار زمانه دارای آلودگی صوتی و دود کمتری هستند و طول عمر بیشتری را نیز شامل می شوند.

از مزایای سمپاش لانسی می توان به این مورد اشاره نمود که عملیات به واسطه محلول تحت فشار انجام می پذیرد و از چکه کردن مایع بر روی گیاهان پیشگیری خواهد شد و همچنین کاربر قادر است زاویه پاشش و قطرات را تنظیم کند.

سمپاش های فرغونی و زنبه ای

نوعی از سمپاش های موتوری هستند که در این حالت شما لازم نیست دستگاه را بر روی شانه خود بگذارید و باید بر روی زمین قرار داده شود، از مزایای این سمپاش ها نیز می توان به حجم بیشتر مخزن آنها و قدرت بیشتر موتور و پمپ اشاره نمود، اصطلاحاً به سمپاش های چرخ دار فرغونی و به سمپاش های بدون چرخ زنبه ای گفته می شود و شما می توانید از این نمونه ها برای انواع گلخانه ها، زمین های کشاورزی و باغات وسیع بهره بگیرید و قابلیت سمپاشی تا ارتفاع 14 متر را نیز دارند.سمپاش های فرغونی دارای مخزن از 100 تا 300 لیتر می باشند و برای جابجایی از چرخ های خود سمپاش استفاده می شود.

سمپاش زنبه ای از لحاظ موتوری و پمپ مشابه سمپاش فرغونی می باشد با این تفاوت که دارای چرخ جهت جابجایی نمی باشد و برای حمل و نقل لازم است از گاری تیلر یا وانت بار استفاده کرد و سمپاش زنبه ای بر خلاف سمپاش فرغونی که دارای یک مخزن ثابت با حجم مشخص می باشد قابلیت استفاده از مخزن های مختلف را دارد.

سمپاش پشت تراکتوری

چنانچه شما قصد پاشش سم در مزارع وسیع و یا باغات با متراژ بالا را داشته باشید می توانید از سمپاش های پشت تراکتوری کمک بگیرید، این دستگاه ‌ها در دو مدل کشنده و سوار شونده قابل عرضه می باشند.

هنگامی که فضای مورد نظر وسیع است بهتر است از نوع پشت تراکتوری کشنده استفاده کنید تا بتواند سطح وسیعی را پوشش دهید اما اگر اراضی مورد نظر دارای متراژ متوسطی هستند نوع سوار شونده نیز می‌تواند کفایت کند.

از لحاظ کاربردی این ابزارها می توانند در چند گروه شلنگی(لانسی)، بوم دار، اتومایزر و توربولاینر ایفای نقش کنند.

سمپاش پشت تراکتوری : این سمپاش ها دارای موتور محرکه نمی باشند و پمپ سمپاش برای فعالیت خود نیاز به نیروی محرکه تراکتور دارد که از طریق اتصال شافت خروجی تراکتور ( شافت PTO) به پمپ سمپاش از طریق گاردان انجام می پذیرد.

مهمترین مسئله حین خرید سمپاش متناسب با تراکتور داشتن توان لازم توسط تراکتور برای راه انداختن پمپ سمپاش و نیز ظرفیت بالابری و کششی تراکتور می باشد که تراکتور باید قادرباشد دستگاه سمپاش را به همراه مخزن پر حمل کند.

سمپاش های پشت تراکتوری از لحاظ کاربرد به دو نوع زراعی و باغی تقسیم بندی می شود.

سمپاش ها از نظر نوع اتصال به دو نوع سوار شونده و کششی تقسیم بندی می شوند:

• سمپاش پشت تراکتوری کششی فقط از طریق مالبند به تراکتور وصل شده و بر روی چرخ های خود در پشت تراکتور کشیده می شود.به دلیل اینکه نیاز به نگه داشتن سمپاش بر روی هوا توسط تراکتور نمی باشد ،تراکتورهای سبک تر مثل تراکتورهای کمرشکن و باغی  نیز می توانند سمپاش های کششی با ظرفیت بالاتری نسبت به سمپاش های سوار شونده را حمل کنند.

انتخاب سمپاش های کششی به دلیل طول زیاد در باغاتی که قدرت مانور و دورپذیری کم است توصیه نمی شود.

سمپاش های کششی در انواع مختلف توربولاینر،اتومایزر،بوم دار و لانسی تولید می شود.

سمپاش های سوارشونده :سمپاش های سوار شونده دارای ابعاد کوچکتری به نسبت سمپاش های کششی می باشند و قدرت مانور بالاتری به تراکتور برای کار در مکانهای کوچک حین سمپاشی را می دهند.این سمپاش ها نیز دز انواع مختلف توربولاینر،اتومایزر و بوم دار تولید می شود.

سمپاش پهپاد کشاورزی

این سم پاشی ها برای زمین های بسیار وسیع استفاده می‌ شوند به طوری که در مدت 15 دقیقه قادرند چیزی حدود یک هکتار زمین را پوشش دهند.مصرف سم در سمپاش پهباد بسیار کم بوده و محصول به هیچ عنوان حین سمپاشی له نشده و آسیب نمی بیند.

فوگر چیست؟

این ابزارها که به نام‌ های فوگر و یا رطوبت ساز نیز معروف هستند در دسته تجهیزاتی جای دارند که می توانند به عنوان خنک کننده و یا تامین کننده رطوبت محیط نیز ایفای نقش کنند و ممکن است در فضاهای متعددی مثل گلخانه ها و یا سوله های پرورش صیفی جات از آنها استفاده شود، اما علاوه بر موارد ذکر شده آنها می توانند به عنوان وسیله ‌ای برای ضدعفونی محیط نیز کاربرد داشته باشند.

به طور کلی این ابزارها در دو گروه رطوبت ساز گرم و سرد تولید می شوند که هر کدام می‌ توانند مزایا و فضاهای کاربردی خاص خود را شامل شوند.

ابزار های مه پاش گرم دمایی بیش از هزار درجه سانتی گراد را تولید کرده و سم و یا مایعات مورد نظر را با فشار بر روی گیاهان و یا محصولات زراعی پاشش می کنند که مایعات مورد نظر به علت حرارت ایجاد شده به شکل بخار انتشار می یابند و عموما در فضاهای عمومی و یا گلخانه ها میتوان از آنها استفاده نمود.

مه پاش های سرد برخلاف نمونه های قبلی برای انجام کار نیاز به گرما ندارند و تنها کافیست سموم و یا مایعات مورد نظر را درون آنها بریزید و سپس به واسطه فشار آب + فشار هوا سموم بر روی محصولات مورد نظر پاشش خواهند شد.

انواع نازل های استفاده شده برای سمپاش

این ابزارها که به اسم افشانک نیز معروف هستند جز قطعات کاربردی در عملیات پاشش سم و آفت کشی به شمار می‌ روند، وقتی محلول درون مخزن دستگاه به منظور خروج؛ پمپ می شود به واسطه نازل تعبیه شده به اشکال مختلفی پاشش خواهد شد یعنی به عبارتی شما بر اساس افشانک انتخابی انتشار محلول را مدیریت می کنید، انواع این قطعات شامل موارد زیر می شوند:

نازل های سوزنی، تحت فشار، اصابتی، فواره دار، بادبزنی، تولید کننده کف، همراه با انرژی هیدرولیک، همراه با انرژی گازی، همراه با انرژی جنبشی و یا چرخشی، همراه با انرژی حرارتی

از مزایای نصب این قطعات می توان به این موارد اشاره نمود که قادرند ضمن مدیریت حجم مایعات خروجی؛ زاویه و ارتفاع پاشش را نیز تنظیم نمایند.

نکاتی درباره انتخاب نازل ها :

در فرایند سمپاشی بایستی به این نکته توجه کرد که استفاده نادرست و بیش از حد از سموم باعث آسیب به محیط زیست و محصول می شود و رسیدن نادرست و کم سموم به محصول نیز باعث تاثیرگذاری کم بر روی گیاه شده و آفت را نیز از بین نمی برد.آن چیزی که نحوه و میزان پاشش سم را حین فرایند سمپاشی کنترل می کند نازل ها می باشند و هرچه قطر ذرات سم خارج شده از نازل ها ریزتر باشد تعداد واحد دریافتی سم توسط آفت بیشتر خواهد شد و اثرگذاری سم بیشتر شده و مصرف سم نیز کاهش می یابد.

در تصویر زیر به وضوح می توان تاثیر اندازه های مختلف سم را بر روی آفت مشاهده کرد:

• واحد اندازه گیری اندازه قطر قطعات سمی واحد « میکرون» می باشد که برای این کار از کارت های حساس به آب و یا روغن استفاده می شود.برای بدست آوردن فاصله مناسب و تکنیک درست سمپاشی این کارت ها را در فاصله های مختلف و معین در زیر دستگاه سمپاش قرار می دهیم و پس از سمپاشی لکه های ریز و آبی رنگ بر روی کارتها ایجاد می شود.سپس با استفاده از دستگاه ارزیاب (اپتوماکس) و یا مقایسه با کارت های شاخص ،سه مشخصه مهم یعنی قطر ،تعداد و پراکنش قطرات ارزیابی می شود.حال با توجه به آفت مورد نظر و استانداردهای سمپاشی ،تکنیک های سمپاشی اصلاح می شود.

انواع نازل ها :

نازل ها بطور کلی دارای  دو دسته اصلی هستند :

1 – نازل های مخروط پاش : صرفاً با هدف  حشره کش پاشی و یا قارچ کش پاشی مورد استفاده قرار می گیرند و برای علفکش پاشی توصیه نمی شوند.

این نوع نازلها به شکل های مختلفی پاشش را انجام می دهند که به صورت کلی به دو شکل « مخروط توپر» یا « مخروط توخالی » پاشش را انجام می دهند.

2 – نازل های تی جت ( بادبزنی ) : این نوع نازل ها برای علف کش پاشی کاربرد دارند.نازل های تی جت بیشترین کاربرد را در سمپاشی دارند و در انواع فلزی و پلاستیکی تولید می شوند .مدلهای  پلاستیکی در رنگ های مختلف برای شناسایی و استفاده آسان در بازار موجود است.در مواردی که ما فقط سمپاش لانسی ( با نازل مخروط پاش ) در اختیار داشته باشیم و بخواهیم از سمپاش خود برای علف کش پاشی استفاده کنیم می توانیم با باز کردن نازل مخروطی از سرلانس و بستن نازل شره ای به جای آن ،خروجی نازل را از حالت مخروط پاشی به حالت تی جت ( بادبزنی )تغییر دهیم.

• کاربرد دیگر نازل علاوه بر تعیین الگوی پاشش ،تعیین میزان خروجی سم از نازل ( دبی نازل ) که بر حسب لیتردر دقیقه و در فشار ثابت گفته می شود،میباشد.
• یکی دیگر از کاربردهای نازل تغییر زاویه پاشش سم می باشد که همواره با ارتفاع بوم یا نازل از روی محصول نسبت معکوس دارد.یعنی چنانچه نگران انحراف قطرات سمی ( دریفت) از نقطه مد نظر باشیم لازم است ارتفاع بوم سمپاش را کاهش داده و به همان نسبت زاویه پاشش را با تغییر در نازل افزایش داد و همچنین چنانچه به علت پستی و بلندی زمین ناگزیر از افزایش ارتفاع بوم باشیم، لازم است به همان نسبت،زاویه پاشش نیز کاهش یابد.

• زاویه پاشش و دبی نازل با اعدادی بر روی نازل ها مشخص می شوند که بصورت زیر می باشد :

بطور مثال در نازل تی جت 7002  در فشار ثابت و استاندارد :

دو رقم سمت راست معرف دبی نازل و برابر است با (0.2*3.78=0.756)

و دو رقم سمت چپ آن معرف زاویه پاشش است که برابر با 70 درجه می باشد.

علاوه بر آن نازل ها رنگ بندی می شوند تا از این طریق، هنگام انتخاب آنها،بتوان دبی و زاویه پاشش را تشخیص داد.

اما به طور کلی این ابزارها را میتوان در دو گروه زیر تقسیم بندی نمود:

نازل مخروط پاش

عموما در مواردی که قصد از بین بردن حشره ها و قارچ ها را داشته باشند استفاده از این نازل ها توصیه می شود، این قطعات گاهی به شکل مخروط های توپر و گاهی به شکل تو خالی تعبیه می شوند، این مدل ها محبوب ترین نمونه های تولیدی در این زمینه هستند.

نازل بادبزنی(تی جت)

هنگامی که هدف شما علف کش پاشی باشد مدل های بادبزنی گزینه مناسبی خواهند بود. دقت داشته باشید که همیشه در حین انجام عملیات پاشش سم می ‌بایست از سالم بودن افشانک ها اطمینان حاصل کنید.

اصول سمپاشی

سمپاشی به سه مرحله قبل از سمپاشی، در طول دوره سمپاشی و پس از دوره سمپاشی تقسیم بندی می شود:

• اصول سمپاشی قبل از شروع کار :
• اولین قدم مشورت با یک مهندس کشاورزی دارای تخصص در زمینه مبارزه با آفات می باشد.انتخاب نوع سم مناسب با توجه به فصل،نوع درخت یا محصول زراعی،آفت موجود و با نظر کارشناس فنی انجام می پذیرد.
• بر روی هر سم اطلاعات مربوط به مقدار مصرفی برای هر گیاه،روشهای معمول سمپاشی،نکات ایمنی و … قید شده است که لازم است رعایت شود.
• ابزار و سمپاش متناسب با فعالیت سمپاشی مورد نظر را تهیه کنید.نوع نازل هایی که برای گیاهان مختلف استفاده می شود با همدیگر متفاوت است.ارتفاع درختان و بوته ها،سطح کانوپی و … بر روی نوع نازل های انتخابی و تعداد آنها موثر می باشد.

انواع نازل ها و تفاوت آنها در جدول آماده ای در صفحات هر محصول در سایت قرار داده شده است.

• فرد سمپاشی کننده بایستی از لباس و وسایل ایمنی مناسب استفاده کند.لباس باید طوری باشد که سم با بدن در تماس قرار نگیرد.

• اصول سمپاشی حین انجام کار
• سمپاشی بایستی در روزهای صاف و بدون ابر انجام گیرد.کوچک ترین باد ناموافق باعث بادبردگی سم شده و نه تنها ممکن است سمپاشی منطقه مورد نظر به درستی انجام نپذیرد بلکه به گیاهان اطراف نیز آسیب وارد کند.
• میزان سم پیشنهاد شده توسط کارشناس را تغییر ندهید.استفاده بیشتر باعث آسیب به محصول شده و مصرف کمتر از میزان توصیه شده نیز تاثیرگذار نخواهد بود.
• در بعضی موارد که روی برگ گیاهان دارای لایه اپیدرمی می باشد که نوعی چربی است، لازم است به محلول سم و آب افزودنی ها یا ادجوانت هایی اضافه شود تا کمک کند سم براحتی در اپیدرم حل شده و به صورت قطره بر روی برگها باغی نماند و جذب شود.
• در صورت وجود منبع آب سرباز در باغ یا مزرعه آن را بپوشانید و در صورت عدم امکان پوشاندن استخر با مشورت کارشناس فنی سم مناسب با این شرایط را استفاده کنید تا ذخیره آب آلوده نشود.

• اصول سمپاشی پس از اتمام کار :
• بعد از سمپاشی حتماً استحمام کرده و با لباس سمپاشی به منزل نروید.
• ظروف سم را بصورت کامل بشویید.
• از ریختن و رها کردن بقایای سم در محیط خودداری نمایید.
• سموم را در محل مناسب و بدور از نور خورشید و گرما قرار دهید.

سوالات متداول